Geçtiğimiz günlerde Türkiye MİT Başkanı Prof. İbrahim Kalın’ın Şam Emeviye Camii’nde namaz kılması ve Dışişleri Bakanımızın Kasiyyun Dağı’nın eteğinde Suriye’nin yeni lideriyle çay içmesi, hem İslam medeniyetine yapılan bir vurguyu hem de diplomatik ilişkilerde yeni bir dönemin başlangıcını sembolize eden dikkat çekici anlara sahne oldu. Bu iki olayın derin sembolik anlamlarını tartışmadan önce, bu...
Gazâlî, İslam dünyasında ve Batı felsefesinde önemli bir figür olarak kabul edilir. İslam düşüncesinde yerleşik düşünce sistemlerine karşı çıkıp farklı bir epistemolojik yaklaşım geliştiren Gazâlî’nin etkisi, Batı’daki skolastik düşünürlerin akıl, inanç ve felsefe üzerindeki temellerini derinden sarsmıştır. Gazâlî’nin fikirleri, özellikle felsefe, teoloji ve epistemoloji alanlarında Batı düşüncesine geniş bir etki alanı bırakmıştır. Doğu ve Batı’daki...
Gazâlî'nin şüphecilik dönemi, İslam dünyasında felsefenin gelişimi açısından önemli bir inceleme alanıdır ve onun bu süreçteki düşünceleri, özellikle otobiyografik eseri olan Dalâletten Hidayete (el-Münkız Mine’d-Dalâl) ile anlaşılabilir hale gelir. Bu eseri inceleyerek Gazâlî'nin hakikat arayışını daha iyi anlamak mümkündür. Gazâlî, eserine "din kardeşi" olarak nitelendirdiği bir kimseye, hakikat yolculuğunda neler keşfettiğini anlatacağını belirterek başlar. Gençlik...
YAHUDİLİKTE "MESİH" KAVRAMI Yahudi kaynaklarında Mehdi (Mesih) kavramı, İslam'daki Mehdilik anlayışından farklıdır, çünkü Yahudilikte "Mesih" kavramı merkezi bir rol oynar. "Mesih" (İbranice: מָשִׁיחַ, Maşiah), "meshedilmiş" anlamına gelir ve kutsal yağ ile kutsanmış olan kral, peygamber ya da rahip anlamına gelir. Yahudi kaynaklarında Mesih'in gelecek zamanlarda İsrail'e kurtuluş getireceği, Tanrı'nın vaatlerini yerine getireceği bir figür olduğu anlatılır. Yahudi...
Ebu Hamid el-Gazali, 1058 yılında Horasan’ın önemli bilim ve kültür merkezi olan Tus şehrinde doğmuştur. Bu dönemde Tus, İslam dünyasında ilim açısından büyük bir öneme sahipti. Gazali'nin etnik kökenine dair çeşitli tartışmalar olmakla birlikte, kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Genel olarak Fars kökenli olduğu düşünülse de bazı kaynaklar onun Türk kökenli olabileceğini öne sürmüştür; ancak bu...
Günümüzde felsefenin diğer bilimlere öncülük etme görevini yeterince yerine getiremediği gözle görülür bir gerçektir. Bilimsel gelişmeler, teknolojik atılımlar ve beraberinde gelen problemleri ele alacak bir yaklaşımdan uzaklaşıldığı aşikârdır. Bütün bilimlerin ortaya çıkışını borçlu olduğu felsefenin etik, teknolojik ve ekolojik sorunlara yeterince eğilemediğini görüyoruz. Bunun yanında insan hakları ve adaletin tesisi gibi konularda felsefenin suskun kaldığına tanık oluyoruz. Hâlbuki...
Türk İslam düşüncesinde Yunus Emre çok önemli bir yer olan figürdür. 1238 yılında Eskişehir Sivrihisar Sarıköy'de dünyaya gelmiştir. 1321 yılında vefat etmiştir. 1200’lü yılların ortaları… Anadolu, Selçuklu Devletinin hakimiyetindedir. O yıllar Selçuklu Devleti için zor yıllardır. İstilalar, isyanlar ve çeşitli sosyal rahatsızlıklar sürmektedir. Selçuklu Sultanı II. Gıyasettin Keyhüsrev, 1240 yılında başgösteren Babai İsyanını güçlükle bastırıyor. Çünkü Baba İlyas'ın büyük bir veli olduğu; ona...
Gazalinin yaşadığı dönemden bugüne kadar geçen zamanda Gazalinin düşünce ve eserlerinin yanı sıra ilginç yaşamı da dikkat çekmektedir. Yaşamı senarik bir anlatımla efsaneleştirilmiş olsa da; önemli tespit ve tahlilleri ve harikulade eserleriyle Gazali çağlara damgasını vurmuştur. Geçmişte Gazalinin fikir ve düşüncelerini anlatan birçok kitap ve makale yayınlanmış olup bugün de yayınlanmaya devam etmektedir. Bütün bu eserlere baktığımızda “üç farklı Gazali”...
Gazali’nin entelektüel kimliği, İslam düşünce tarihinin en çok tartışılan konularından biridir. Filozof mu yoksa din alimi mi olduğu sorusu, İslam dünyasında ve hatta Batı’da bile önemli tartışmalara yol açmıştır. Bugüne kadar Gazali’nin fikirleri ve entelektüel mirası üzerine sayısız kitap ve makale kaleme alınmıştır. Bazı düşünürler, onun İslam dünyasında felsefi düşünceyi baskı altına alarak bilimin gelişmesine...
Hz. Peygamber'den vefatından sonra Müslümanların ihtilaf etmeye başlamasıyla tetiklenen bazı toplumsal olayların dini temelde nasıl değerlendirileceği ve yönetimde kimin söz sahibi olacağı sorunu temel bir teolojik sorun haline gelmiştir. Bu sorunları çözmeye çalışan Müslüman âlimler, genellikle kendi bakış açılarına göre bir yaklaşım belirleyerek meseleleri çözmeye çalışmış, bazen muhaliflerini dinde olmayan şeyleri uydurmakla, bazen de dinden...
