Gazali’nin entelektüel kimliği, İslam düşünce tarihinin çok katmanlı ve derinlikli tartışma alanlarından birini oluşturur. Onun bir filozof mu yoksa bir din alimi mi olduğu sorusu, yüzyıllar boyunca hem İslam dünyasında hem de Batı’da etkili tartışmalara zemin hazırlamıştır. Bu tartışmalar, Gazali’nin yazıları ve fikirlerinin gerek din felsefesi gerekse toplumsal etkileri üzerine sayısız incelemenin yapılmasını beraberinde getirmiştir....
Geçtiğimiz günlerde Türkiye MİT Başkanı Prof. İbrahim Kalın’ın Şam Emeviye Camii’nde namaz kılması ve Dışişleri Bakanımızın Kasiyyun Dağı’nın eteğinde Suriye’nin yeni lideriyle çay içmesi, hem İslam medeniyetine yapılan bir vurguyu hem de diplomatik ilişkilerde yeni bir dönemin başlangıcını sembolize eden dikkat çekici anlara sahne oldu. Bu iki olayın derin sembolik anlamlarını tartışmadan önce, bu...
Gazâlî, hem İslam dünyasında hem de Batı felsefesinde bir mihenk taşı olarak kabul edilen, eserleri ve düşünceleriyle yüzyıllara damgasını vuran çok yönlü bir düşünür ve filozoftur. Onun "Tehâfut el-Felâsife" gibi felsefi eleştirileri ve "İhya-u Ulûm-id-Din" adlı eseri, gerek akıl ile vahiy arasındaki dengeyi sorgulayan gerekse tasavvufi düşüncenin temellerini şekillendiren yaklaşımlarıyla, Doğu ve Batı düşünce tarihine...
Gazâlî'nin şüphecilik dönemi, İslam dünyasında felsefenin gelişimi açısından önemli bir inceleme alanıdır ve onun bu süreçteki düşünceleri, özellikle otobiyografik eseri olan Dalâletten Hidayete (el-Münkız Mine’d-Dalâl) ile anlaşılabilir hale gelir. Bu eseri inceleyerek Gazâlî'nin hakikat arayışını daha iyi anlamak mümkündür. Gazâlî, eserine "din kardeşi" olarak nitelendirdiği bir kimseye, hakikat yolculuğunda neler keşfettiğini anlatacağını belirterek başlar. Gençlik...
YAHUDİLİKTE "MESİH" KAVRAMI Yahudi kaynaklarında Mehdi (Mesih) kavramı, İslam'daki Mehdilik anlayışından farklıdır, çünkü Yahudilikte "Mesih" kavramı merkezi bir rol oynar. "Mesih" (İbranice: מָשִׁיחַ, Maşiah), "meshedilmiş" anlamına gelir ve kutsal yağ ile kutsanmış olan kral, peygamber ya da rahip anlamına gelir. Yahudi kaynaklarında Mesih'in gelecek zamanlarda İsrail'e kurtuluş getireceği, Tanrı'nın vaatlerini yerine getireceği bir figür olduğu anlatılır. Yahudi...
Ebu Hamid el-Gazali, 1058 yılında Horasan’ın önemli bilim ve kültür merkezi olan Tus şehrinde doğmuştur. Bu dönemde Tus, İslam dünyasında ilim açısından büyük bir öneme sahipti. Gazali'nin etnik kökenine dair çeşitli tartışmalar olmakla birlikte, kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Genel olarak Fars kökenli olduğu düşünülse de bazı kaynaklar onun Türk kökenli olabileceğini öne sürmüştür; ancak bu...
Günümüzde felsefenin diğer bilimlere öncülük etme görevini yeterince yerine getiremediği gözle görülür bir gerçektir. Bilimsel gelişmeler, teknolojik atılımlar ve beraberinde gelen problemleri ele alacak bir yaklaşımdan uzaklaşıldığı aşikârdır. Bütün bilimlerin ortaya çıkışını borçlu olduğu felsefenin etik, teknolojik ve ekolojik sorunlara yeterince eğilemediğini görüyoruz. Bunun yanında insan hakları ve adaletin tesisi gibi konularda felsefenin suskun kaldığına tanık oluyoruz. Hâlbuki...
Türk İslam düşüncesinde Yunus Emre çok önemli bir yer olan figürdür. 1238 yılında Eskişehir Sivrihisar Sarıköy'de dünyaya gelmiştir. 1321 yılında vefat etmiştir. 1200’lü yılların ortaları… Anadolu, Selçuklu Devletinin hakimiyetindedir. O yıllar Selçuklu Devleti için zor yıllardır. İstilalar, isyanlar ve çeşitli sosyal rahatsızlıklar sürmektedir. Selçuklu Sultanı II. Gıyasettin Keyhüsrev, 1240 yılında başgösteren Babai İsyanını güçlükle bastırıyor. Çünkü Baba İlyas'ın büyük bir veli olduğu; ona...
Gazalinin yaşadığı dönemden bugüne kadar geçen zamanda Gazalinin düşünce ve eserlerinin yanı sıra ilginç yaşamı da dikkat çekmektedir. Yaşamı senarik bir anlatımla efsaneleştirilmiş olsa da; önemli tespit ve tahlilleri ve harikulade eserleriyle Gazali çağlara damgasını vurmuştur. Geçmişte Gazalinin fikir ve düşüncelerini anlatan birçok kitap ve makale yayınlanmış olup bugün de yayınlanmaya devam etmektedir. Bütün bu eserlere baktığımızda “üç farklı Gazali”...
Gazali’nin entelektüel kimliği, İslam düşünce tarihinin en çok tartışılan konularından biridir. Filozof mu yoksa din alimi mi olduğu sorusu, İslam dünyasında ve hatta Batı’da bile önemli tartışmalara yol açmıştır. Bugüne kadar Gazali’nin fikirleri ve entelektüel mirası üzerine sayısız kitap ve makale kaleme alınmıştır. Bazı düşünürler, onun İslam dünyasında felsefi düşünceyi baskı altına alarak bilimin gelişmesine...
