Gazâlî, hem İslam dünyasında hem de Batı felsefesinde bir mihenk taşı olarak kabul edilen, eserleri ve düşünceleriyle yüzyıllara damgasını vuran çok yönlü bir düşünür ve filozoftur. Onun "Tehâfut el-Felâsife" gibi felsefi eleştirileri ve "İhya-u Ulûm-id-Din" adlı eseri, gerek akıl ile vahiy arasındaki dengeyi sorgulayan gerekse tasavvufi düşüncenin temellerini şekillendiren yaklaşımlarıyla, Doğu ve Batı düşünce tarihine...
Gazâlî'nin şüphecilik dönemi, İslam dünyasında felsefenin gelişimi açısından önemli bir inceleme alanıdır ve onun bu süreçteki düşünceleri, özellikle otobiyografik eseri olan Dalâletten Hidayete (el-Münkız Mine’d-Dalâl) ile anlaşılabilir hale gelir. Bu eseri inceleyerek Gazâlî'nin hakikat arayışını daha iyi anlamak mümkündür. Gazâlî, eserine "din kardeşi" olarak nitelendirdiği bir kimseye, hakikat yolculuğunda neler keşfettiğini anlatacağını belirterek başlar. Gençlik...
YAHUDİLİKTE "MESİH" KAVRAMI Yahudi kaynaklarında Mehdi (Mesih) kavramı, İslam'daki Mehdilik anlayışından farklıdır, çünkü Yahudilikte "Mesih" kavramı merkezi bir rol oynar. "Mesih" (İbranice: מָשִׁיחַ, Maşiah), "meshedilmiş" anlamına gelir ve kutsal yağ ile kutsanmış olan kral, peygamber ya da rahip anlamına gelir. Yahudi kaynaklarında Mesih'in gelecek zamanlarda İsrail'e kurtuluş getireceği, Tanrı'nın vaatlerini yerine getireceği bir figür olduğu anlatılır. Yahudi...
Ebu Hamid el-Gazali, 1058 yılında Horasan’ın önemli bilim ve kültür merkezi olan Tus şehrinde doğmuştur. Bu dönemde Tus, İslam dünyasında ilim açısından büyük bir öneme sahipti. Gazali'nin etnik kökenine dair çeşitli tartışmalar olmakla birlikte, kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Genel olarak Fars kökenli olduğu düşünülse de bazı kaynaklar onun Türk kökenli olabileceğini öne sürmüştür; ancak bu...
Günümüzde felsefenin diğer bilimlere öncülük etme görevini yeterince yerine getiremediği gözle görülür bir gerçektir. Bilimsel gelişmeler, teknolojik atılımlar ve beraberinde gelen problemleri ele alacak bir yaklaşımdan uzaklaşıldığı aşikârdır. Bütün bilimlerin ortaya çıkışını borçlu olduğu felsefenin etik, teknolojik ve ekolojik sorunlara yeterince eğilemediğini görüyoruz. Bunun yanında insan hakları ve adaletin tesisi gibi konularda felsefenin suskun kaldığına tanık oluyoruz. Hâlbuki...
Türk İslam düşüncesinde Yunus Emre çok önemli bir yer olan figürdür. 1238 yılında Eskişehir Sivrihisar Sarıköy'de dünyaya gelmiştir. 1321 yılında vefat etmiştir. 1200’lü yılların ortaları… Anadolu, Selçuklu Devletinin hakimiyetindedir. O yıllar Selçuklu Devleti için zor yıllardır. İstilalar, isyanlar ve çeşitli sosyal rahatsızlıklar sürmektedir. Selçuklu Sultanı II. Gıyasettin Keyhüsrev, 1240 yılında başgösteren Babai İsyanını güçlükle bastırıyor. Çünkü Baba İlyas'ın büyük bir veli olduğu; ona...
Gazalinin yaşadığı dönemden bugüne kadar geçen zamanda Gazalinin düşünce ve eserlerinin yanı sıra ilginç yaşamı da dikkat çekmektedir. Yaşamı senarik bir anlatımla efsaneleştirilmiş olsa da; önemli tespit ve tahlilleri ve harikulade eserleriyle Gazali çağlara damgasını vurmuştur. Geçmişte Gazalinin fikir ve düşüncelerini anlatan birçok kitap ve makale yayınlanmış olup bugün de yayınlanmaya devam etmektedir. Bütün bu eserlere baktığımızda “üç farklı Gazali”...
Gazali’nin entelektüel kimliği, İslam düşünce tarihinin en çok tartışılan konularından biridir. Filozof mu yoksa din alimi mi olduğu sorusu, İslam dünyasında ve hatta Batı’da bile önemli tartışmalara yol açmıştır. Bugüne kadar Gazali’nin fikirleri ve entelektüel mirası üzerine sayısız kitap ve makale kaleme alınmıştır. Bazı düşünürler, onun İslam dünyasında felsefi düşünceyi baskı altına alarak bilimin gelişmesine...
Hz. Peygamber'den vefatından sonra Müslümanların ihtilaf etmeye başlamasıyla tetiklenen bazı toplumsal olayların dini temelde nasıl değerlendirileceği ve yönetimde kimin söz sahibi olacağı sorunu temel bir teolojik sorun haline gelmiştir. Bu sorunları çözmeye çalışan Müslüman âlimler, genellikle kendi bakış açılarına göre bir yaklaşım belirleyerek meseleleri çözmeye çalışmış, bazen muhaliflerini dinde olmayan şeyleri uydurmakla, bazen de dinden...
Pazar, 25 Şubat 2024 00:29 Prof. Dr. İlhan Yıldız İzlenimler: 86 Büyük Selçuklu devleti veziri Nizamülmülk, Gazali ile Hasan Sabbah ve Batınilik konusunu sürekli istişare etmiştir. Nizamülmülk askeri faaliyetlerden bahsederken Gazali bunun yanında akademik olarakta bu yapı ile mücadele etmek gerektiğini savunmaktaydı. Gazali bu örgütün sadece bir silahlı terör grubu olmadığını aynı zamanda bir ideolojilerinin olduğunu İslam’ın rükünlerini istedikleri gibi değiştirebileceklerini...
